Αριστερές σκέψεις - Αριστερό blog για αριστερές σκέψεις και γνώμες - Για επικοινωνία : loukassagias@gmail.com

Τετάρτη 29 Μαρτίου 2023

ΜΑΡΞΙΣΤΙΚΗ - ΛΕΝΙΝΙΣΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ > ΥΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΟΚΡΙΤΙΚΙΣΜΟΣ - ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΟΣ ΥΛΙΣΜΟΣ - ΙΔΕΑΛΙΣΜΟΣ - ΘΕΤΙΚΙΣΜΟΣ - ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΣΜΟΣ, Η ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗ, Η ΓΝΩΣΗ, Η ΝΟΗΣΗ, Η ΤΑΞΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ Η ΤΑΞΙΚΗ ΠΑΛΗ ΜΕΣΑ ΑΠ' ΑΥΤΕΣ.

Αυτά που είδαμε και ακούσαμε μέσα στην κρίση των τελευταίων ετών (αλλά ακόμα και από πολύ παλαιότερα) μας δίνουν μια καλή αφορμή σήμερα να πούμε κάποια πράγματα και ίσως να επαναπροσδιορίσουμε την ιδεολογική μας ταυτότητα να μιλήσουμε για αυτή και η αρχή της να δείχνει τον τρόπο για να αναστοχαστούμε και να κατανοήσουμε το ποιοι ακριβώς είμαστε και τι δρόμο αγώνα έχουμε χαράξει στο διάβα της ζωής μας και εάν πρέπει να τον αλλάξουμε, σε ποια σημεία και επομένως σε ποια κατεύθυνση.

Η ιστορία όλων των ως τώρα κοινωνιών είναι η ιστορία ταξικών αγώνων.
Ελεύθερος και δούλος, πατρίκιος και πληβείος, βαρόνος και δουλοπάροικος, μάστορας και κάλφας, με μια λέξη, καταπιεστής και καταπιεζόμενος, βρίσκονταν σε ακατάπαυστη αντίθεση μεταξύ τους, έκαναν αδιάκοπο αγώνα, πότε καλυμμένο, πότε ανοιχτό, έναν αγώνα που τελείωνε κάθε φορά με έναν επαναστατικό μετασχηματισμό ολόκληρης της κοινωνίας ή με την από κοινού καταστροφή των τάξεων που αγωνίζονταν...
Επομένως θα πρέπει να  αναπτύσσουμε συνεχώς τη ταξική γνώση, τη διαλεκτική διαδικασία της όλο και βαθύτερης, ολόπλευρης και συγκεκριμένης κατανόησης της ανάπτυξης του υλικού κόσμου. 
Αυτό που χαρακτηρίζει τη σκέψη του Μαρξ - Ένγκελς - Λένιν, είναι το ότι αντί να διατυπώνουν αφηρημένες προτάσεις για ένα σύνολο προβλημάτων, όπως είναι ο άνθρωπος, η γνώση, η οικονομία, η ταξική συνείδηση, η ταξική πάλη, κτλ., εξετάζουν το καθένα στη δυναμική σχέση του με τα άλλα και κυρίως, προσπαθούν να το συσχετίσουν με τις ιστορικές, πολιτικές και οικονομικές πραγματικότητες.
Η υλιστική γνωσιοθεωρία αποκαλύπτει τη διαλεκτική της αντικειμενικής, σχετικής και  απόλυτης αλήθειας, όλη την τεράστια κοσμοθεωρητική σημασία της διαλεκτικής ως θεωρίας της γνώσης και της λογικής που είναι στην πρώτη γραμμή της μάχης για την υλιστική διαλεκτική, για τη γνωσιοθεωρία και τη μέθοδο του μαχόμενου υλισμού.
Η κρίση την οποία βιώνουμε τα τελευταία χρόνια και οι τραγικές της συνέπειες στους εργαζόμενους και τη νεολαία, μας δίδουν την ώθηση να ασχοληθούμε με το ζήτημα της συγκρότησης της εργατικής τάξης και των σχέσεων της με την πρωτοπορία της. 
Βασικός πυλώνας της προσπάθειας μας είναι η Μαρξιστική-Λενινιστική σκέψη, και πιο συγκεκριμένα, ο τρόπος με τον οποίο οργανώνεται η παραγωγική διαδικασία στον καπιταλισμό και η συγκρότηση του προλεταριάτου μέσω της ταξικής πάλης.
Η ΑΛΛΟΤΡΙΩΣΗ
Για τον Μαρξ, η αλλοτρίωση είναι φαινόμενο που πηγάζει από την θέση των παραγωγικών μέσων και τις συνθήκες της παραγωγής.
Ο εργαζόμενος παράγει προς συμφέρον άλλων προκειμένου να εξασφαλίσει τα απαραίτητα προς επιβίωση. Με αυτό τον τρόπο μετατρέπεται σε εμπόρευμα, οδηγείται στην εξαθλίωση η οποία αυξάνεται, χάνει την προσωπικότητά του και είναι αποκλεισμένος από τον έλεγχο των συνθηκών της εργασίας του. Αυτό έχει ως συνέπεια την αποξένωση από το προϊόν εργασίας του από την διαδικασία παραγωγής, από τους άλλους ανθρώπους.
Αλλά και όλοι είναι αποξενωμένοι από την ίδια τους την φύση. Κατά συνέπεια, η εξάλειψη στην αλλοτρίωση της εργασίας μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την κατάργηση της ατομικής ιδιοκτησίας. 

Γράφει ο Μαρξ στο Κεφάλαιο:
''Η μικρή αγροτική καλλιέργεια και η ανεξάρτητη άσκηση των βιοτεχνικών επαγγελμάτων...συνιστούν την οικονομική βάση της κλασικής κοινότητας στο απόγειό της, αφού είχε διαλυθεί η ανατολικής προέλευση κοινοκτημοσύνη και πριν κυριαρχήσει πλήρως στην παραγωγή η δουλεία''
Η μαρξιστική φιλοσοφία μας ανοίγει το δρόμο σε αυτό που οι μαρξιστές θεωρούν αναπόφευκτη ιστορική πορεία προς την επικράτηση του σοσιαλισμού - κομμουνισμού.
Τελικός αντικειμενικός σκοπός και αναπόφευκτη τελική μορφή του πολιτεύματος για την ανθρωπότητα είναι η εγκαθίδρυση μιας αδιατάρακτα ειρηνικής, αταξικής κοινωνίας χωρίς κράτος, όπου η δικαιοσύνη θα πραγματώνεται με την εφαρμογή της απλής αρχής "από τον καθένα ανάλογα με τις δυνατότητες του, στον καθένα σύμφωνα με τις ανάγκες του"
Σήμερα όμως θα πρέπει να θέτουμε το πρόβλημα που επανειλημμένα θέτει ο Μαρξ για τις σχέσεις των κατηγοριών της πολιτικής οικονομίας στην αστική κοινωνία και τη σχέση των κατηγοριών στις λογικές και ιστορικές μεταβάσεις τους.
Αφενός, ζητάμε το περιεχόμενο της ανάλυσης του Μαρξ, στο βαθμό που ασχολείται με την αναπτυγμένη μορφή της καπιταλιστικής παραγωγής.
Την αρχική πρόθεση του Μαρξ να διευρύνει το θέμα που εξετάζεται στα τρία πρώτα βιβλία του Κεφαλαίου, το κεφάλαιο, την εκμισθωμένη ιδιοκτησία και την μισθωτή εργασία και να επιδιώκει τις εκδηλώσεις της αστικής παραγωγής μέχρι τις πιο άμεσες και συγκεκριμένες κοινωνικές διακλαδώσεις, το διεθνές εμπόριο, η παγκόσμια αγορά, οι κρίσεις.
(Όσον αφορά τις κρίσεις μέσα στον καπιταλισμό έχω γράψει κάτι για το ζήτημα αυτό με τίτλο: "ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΣ - ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ ΘΗΛΙΑ ΣΤΟ ΛΑΙΜΟ ΤΩΝ ΛΑΩΝ" που μπορείτε να το δείτε στο τέλος του κειμένου μου).
Η σχέση μεταξύ κεφαλαίου, εκμισθωμένης ιδιοκτησίας και μισθωτής εργασίας καταδεικνύει πώς μια φαινομενικά σχολαστική προσπάθεια οδηγεί στην κατανόηση της εμπλοκής της θεωρίας και της ιστορίας και πώς αυτή η σχολαστική υλιστική δουλειά είναι η εγγενώς διαμεσολαβούμενη διαδικασία της ακριβούς ανάλυσης και της πραγματικότητας.
ΠΟΙΑ ΟΜΩΣ ΕΙΝΑΙ Η ΣΧΕΣΗ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΗ ΣΚΕΨΗ, ΤΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΥΛΗ ;
Αυτόν τον κόσμο τον πολύπλοκο, τον μπερδεμένο που ίσως φαίνεται απλός, τον κόσμο που βλέπουμε γύρω μας, που μέσα του ζούμε και δρούμε, κάνουμε τη δουλειά μας, ανεξάρτητα από το αν γράφουμε φιλοσοφικές πραγματείες ή δοκίμια φυσικής, αν φτιάχνουμε από την πέτρα σπίτια και αγάλματα ή λιώνουμε στην υψικάμινο το ατσάλι.
Εδώ είναι το σταυροδρόμι. Μεσαίος δρόμος δεν υπάρχει.
Η προσπάθεια παράκαμψης του προβλήματος, όπως κάνει ο αγνωστικισμός, συσκοτίζει το σταυροδρόμι, μπερδεύει τις σαφείς και τις πιο γενικές έννοιες που αποτελούν τον πυρήνα του ζητήματος, οδηγεί αντικειμενικά στον ιδεαλισμό.
Τέτοιες έννοιες είναι η ύλη και η συνείδηση (ο ψυχισμός, το ιδεατό, η βούληση). Δίνοντας τον ορισμό της ύλης ο Λένιν έγραφε:
"Η ύλη είναι φιλοσοφική κατηγορία που χρησιμεύει για να υποδηλώσει την αντικειμενική πραγματικότητα, που έχει δοθεί στον άνθρωπο απ’ τα αισθήματά του και που αντιγράφεται, φωτογραφίζεται, αντανακλάται απ’ τα αισθήματά μας, ενώ υπάρχει ανεξάρτητα απ’ αυτά" (Β. Ι. Λένιν: "Υλισμός και Εμπειριοκριτικισμός")
Όλο το άπειρο σύνολο των πραγμάτων, γεγονότων, διαδικασιών που υπάρχουν στη φύση και στην ιστορία, αποκαλείται στη φιλοσοφία αντικειμενική πραγματικότητα (που υπάρχει έξω από το υποκείμενο και ανεξάρτητα από αυτό) ή πιο σύντομα ύλη, υλικός κόσμος.
Η συνείδηση είναι η πιο γενική έννοια που μπορεί να προσδιοριστεί μόνο μέσα από τη σαφή αντιπαράθεσή της με την πιο γενική έννοια "ύλη" και μάλιστα σαν κάτι το δευτερεύον, το παράγωγο, το εξαγόμενο.
Η διαλεκτική συνίσταται ακριβώς στο ότι δεν μπορεί να οριστεί η ύλη ως τέτοια, παρά μόνο μέσω του αντιθέτου της και μόνο αν το ένα από τα δύο αντίθετα καθοριστεί σαν πρωταρχικό, ενώ το άλλο ως εξαγόμενο, ως παράγωγο.

Ας διατυπώσουμε τη θέση του Λένιν με ακρίβεια.
Η λενινιστική θέση δε συνίσταται απλά στην αναγνώριση της "ύπαρξης του εξωτερικού κόσμου και της γνωσιμότητάς του με τις αισθήσεις μας, αλλά σε κάτι άλλο:
Η ύλη, η αντικειμενική πραγματικότητα που μας δίνεται με τις αισθήσεις μας, τοποθετείται από τον υλισμό στη βάση της θεωρίας της γνώσης (γνωσιολογίας), τη στιγμή που ο κάθε είδους ιδεαλισμός θέτει στη βάση της γνωσιολογίας τη συνείδηση, με το ένα ή το άλλο της ψευδώνυμο (είτε ως ψυχικό, συνειδητό ή ασυνείδητο είτε ως σύστημα μορφών της συλλογικά οργανωμένης εμπειρίας ή ως αντικειμενικό πνεύμα, ως ατομικό ή συλλογικό ψυχισμό, ως ατομική ή κοινωνική συνείδηση).
Όμως η κοινωνική συνείδηση (οι θετικιστές παίρνουν αυτή ακριβώς ως "άμεσα δεδομένη", ως προϋπόθεση και βάση της δικής τους θεωρίας της γνώσης που δεν υπόκειται σε παραπέρα ανάλυση) σύμφωνα με το Μαρξ δεν είναι το "πρωτεύον", αλλά το δευτερεύον, το παράγωγο του κοινωνικού είναι, δηλαδή όλων των κοινωνικών και οικονομικών σχέσεων που υπάρχουν ανάμεσα στους ανθρώπους.
Η ανθρώπινη γνώση δεν αποκτάται μόνο μέσω των αισθήσεων, αλλά κυρίως με τη δραστηριότητα της σκέψης που επιστήμη της είναι η λογική (και λογική, σύμφωνα με το Λένιν, είναι η θεωρία της γνώσης του σύγχρονου υλισμού).
Η λογική ορίζεται από το Λένιν, μετά το Μαρξ και τον Ένγκελς, ως η επιστήμη εκείνων των γενικών (αναγκαίων, ανεξάρτητων από τη βούληση και συνείδηση του ανθρώπου) νομοτελειών, που σε αυτές υποτάσσεται αντικειμενικά η εξέλιξη της συνολικής γνώσης της ανθρωπότητας.
Οι νομοτέλειες αυτές κατανοούνται σαν αντικειμενικοί νόμοι εξέλιξης του υλικού κόσμου, και του φυσικού και του κοινωνικοϊστορικού κόσμου, της αντικειμενικής πραγματικότητας γενικά, που αντανακλώνται στη συνείδηση της ανθρωπότητας και έχουν επαληθευτεί μέσα από χιλιάδες χρόνια ανθρώπινης πρακτικής.
Επομένως:
Η λογική ως επιστήμη συνορεύει και τείνει να ταυτίζεται με τη θεωρία της ανάπτυξης της ύλης, αλλά όχι με την άμεσα δοσμένη μορφή της.
Οι θετικιστές αντίθετα υιοθετούν την τυπική λογική, η οποία είναι μια συλλογή τρόπων, μεθόδων, κανόνων που σε αυτήν υποτάσσεται συνειδητά και με πλήρη επίγνωση η νόηση του κάθε ανθρώπου. Στη βάση της τυπικής λογικής βρίσκονται όλες εκείνες οι παμπάλαιες αρχές της τυπικής λογικής που διδάσκουν και στα σχολεία, ο νόμος της ταυτότητας, ο νόμος της αντίφασης και η αρχή της τρίτου αποκλίσεως.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΩΣΤΟΣΟ Η ΝΟΗΣΗ ;
Αν η σκέψη είναι απλά λόγος πλην ήχος (αυτός είναι ο κεντρικός άξονας της αντίληψης ολόκληρου του θετικισμού), άφωνος λόγος ή διαδικασία ανάπτυξης των γλωσσικών συστημάτων, τότε έχει δίκιο ο θετικισμός. Και εδώ ακριβώς αρχίζει η πορεία προς τον ιδεαλισμό.
Ο Σπινόζα εξέφραζε ένα στενό υλισμό της εποχής, που αντιλαμβανόταν τη σκέψη σαν μια έμφυτη ικανότητα που έχει το υλικό σώμα, όχι όμως το κάθε υλικό σώμα, αλλά μόνο το σκεπτόμενο και που με τη βοήθειά της μπορεί να τοποθετήσει τη δράση του στο συγκεκριμένο κόσμο ενός συγκεκριμένου χώρου, σύμφωνα με τη μορφή και τη διάταξη όλων των εξωτερικών προς αυτό σωμάτων, τόσο "των σκεπτόμενων" όσο και "των μη σκεπτόμενων".
Γι’ αυτό ο Σπινόζα συμπεριλαμβάνει τη νόηση στις κατηγορίες της ουσίας, όπως και την έκταση. Ετσι καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η νόηση υπάρχει ακόμη και στα ζώα. Κατά την αντίληψή του και τα ζώα "έχουν ψυχή". Η αντίληψη αυτή διακρίνει το Σπινόζα από τον Ντεκάρτ, που πίστευε ότι το ζώο είναι απλά ένα "αυτόματο", μια πολύπλοκη "μηχανή".
Η πραγματικότητα όμως είναι ότι η νόηση γεννιέται στην πορεία και στο εσωτερικό της υλικής κίνησης ως στοιχείο της, ως πτυχή της και μόνο αργότερα αποσπάται, σε ειδική ξεχωριστή μέσα στο χρόνο και στο χώρο δραστηριότητα, που μόνο στον άνθρωπο παίρνει τη μορφή σήματος.
Μια εντελώς διαφορετική εικόνα έχουμε, όταν με γνώμονα την ατομική εμπειρία ο λεκτικά διαμορφωμένος κόσμος εκλαμβάνεται σαν αφετηριακό σημείο στη θεωρία της γνώσης.
Είναι εύκολο να υποπέσει κανείς σε μια τέτοια αυταπάτη, πολύ περισσότερο που στην ατομική εμπειρία και στην πραγματικότητα οι λέξεις (τα σήματα γενικά) δίνονται κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο στην αισθητηριακή παρατήρηση, όπως ο ήλιος, τα ποτάμια και τα βουνά, τα αγάλματα και οι πίνακες κλπ.
Η αυθόρμητη αναγωγή της ατομικής εμπειρίας ως βάση για τη θεωρία της γνώσης μπορεί να οδηγήσει στον ιδεαλισμό, έτσι οι λέξεις αντιμετωπίζονται όχι ως αντανάκλαση εννοιών αλλά ως βολικά σύμβολα-σημεία που έχουν καθιερωθεί ως τέτοια με βάση την εμπειρία.
Oμως και η συλλογική εμπειρία μπορεί να ερμηνεύεται ως κάτι το ανεξάρτητο από το Είναι, ως αυθύπαρκτη, ως κάτι το πρωταρχικό.
ΥΛΗ ΚΑΙ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ
Ο Φρ. Ενγκελς και ο Β. Ι. Λένιν αναφέρονται κυρίως στη σχέση συνείδησης - φύσης, συνείδησης - εξωτερικού κόσμου, συνείδησης αντικειμενικής πραγματικότητας, που δίνεται σε μας διαμέσου των αισθήσεων.
Το ζήτημα της σχέσης συνείδησης - εγκεφάλου είναι ζήτημα που λύνεται εντελώς συγκεκριμένα και επιστημονικά, όχι όμως στη φιλοσοφία, αλλά με τις κοινές προσπάθειες της ψυχοφυσιολογίας και της νευροφυσιολογίας του εγκεφάλου.
Ότι συμβαίνει μέσα στο ανθρώπινο σώμα, στον εγκέφαλο, στο νευρικό σύστημα και στα αισθητήρια όργανα, αποτελεί μονοπώλιο των φυσικών επιστημόνων. Μερικές φορές όμως αρχίζουν να νομίζουν πως η λύση του ζητήματος για τη σχέση συνείδησης - εγκεφάλου και ανθρώπινου σώματος αποτελεί και τη λύση του βασικού ζητήματος της φιλοσοφίας, του ζητήματος δηλαδή της σχέσης όλης της συνείδησης προς όλο τον εξωτερικό (σε σχέση με τη συνείδηση) κόσμο. Η φιλοσοφία είναι η επιστήμη που μελετάει αυτό το ζήτημα, στηριζόμενη στα συμπεράσματα άλλων επιστημών.
Η σχέση συνείδησης και υπάρχοντος έξω από το σκεπτόμενο εγκέφαλο υλικού, αντικειμενικού κόσμου των φυσικών και κοινωνικοϊστορικών φαινομένων απασχολούσε, απασχολεί και θα απασχολεί τη φιλοσοφία.
Σε αυτό ακριβώς το ζήτημα δεν είναι σε θέση να απαντήσει καμιά ψυχοφυσιολογία - νευροφυσιολογία, όσο εκλεπτυσμένη και αν είναι.
Δηλαδή η φιλοσοφία δεν ασχολείται μόνο (και μάλιστα όχι τόσο) με τη σχέση της ατομικής συνείδησης, κυρίως με όλα τα υπόλοιπα, αλλά κυρίως με τη σχέση της κοινωνικής συνείδησης (που πραγματοποιείται συλλογικά και με ιστορική συνέπεια από εκατομμύρια σκεπτόμενους εγκεφάλους) -της συνείδησης γενικά- με τον κόσμο που υπάρχει έξω από αυτή.
Ο υλικός κόσμος αντιπαρατίθεται τόσο στον ατομικό σκεπτόμενο εγκέφαλο, όσο και στο "συλλογικό σκεπτόμενο εγκέφαλο της ανθρωπότητας', δηλαδή στη νόηση γενικά, στη συνείδηση γενικά, στον ψυχισμό γενικά, στο πνεύμα γενικά. Στα πλαίσια της επίλυσης του βασικού ζητήματος της φιλοσοφίας ο ψυχισμός, η συνείδηση, η νόηση και το πνεύμα, είναι απλά συνώνυμα.
Η κοινωνική συνείδηση, που εξελίσσεται από γενιά σε γενιά, διαφέρει από την ατομική συνείδηση. Δεν μπορούμε να εξετάσουμε τη συλλογική συνείδηση των ανθρώπων (φιλοσοφικά συνείδηση) κατ’ εικόνα και ομοίωση ενός ξεχωριστού "μορίου" αυτής της συνείδησης, σαν μια πολλαπλά επαναλαμβανόμενη και επαυξημένη σε διαστάσεις "μοριακή μονάδα". Το ιστορικά εξελισσόμενο σύνολο, ολόκληρος ο πνευματικός πολιτισμός της ανθρωπότητας - είναι αυτό που ενδιαφέρει τη φιλοσοφία.
Την κοινωνική συνείδηση (και η επιστήμη έχει να κάνει ακριβώς με αυτήν) ο Μαχ και γενικότερα οι θετικιστές ούτε καν τη σκέπτονται.
Επομένως, το ζήτημα της επιστήμης -τι είναι επιστήμη, από πού και γιατί δημιουργείται, σύμφωνα με ποιους νόμους εξελίσσεται- παραμένει γενικά έξω από το οπτικό τους πεδίο. Όπως ακριβώς και η τέχνη, η πολιτική, το δίκαιο, η ηθική ως γενικές μορφές συνείδησης.
Το μαχισμό, εμπειριοκριτικισμό, το μόνο που τον ενδιαφέρει στη φιλοσοφία είναι η σχέση ατομικής συνείδησης - εγκεφάλου - αισθητηρίων οργάνων. Γι’ αυτό και συνεχώς επικαλούνται αποκλειστικά την ψυχική εμπειρία του ξεχωριστού ατόμου. Από εδώ προέρχεται και η πλαστή "πειστικότητα" των επιχειρημάτων του.
Είναι αυτονόητο ότι η πραγματική σκέψη ενός επιστήμονα και οποιουδήποτε άλλου και μάλιστα μεγάλου επιστήμονα, και η αντίληψη που έχει για τη νόηση, διαφέρουν ουσιαστικά μεταξύ τους.
Γι’ αυτό και ο Λένιν είχε κάθε λόγο να αποκαλεί τον Μαχ μεγάλο επιστήμονα στον τομέα της Φυσικής, αλλά μικρό και αντιδραστικό φιλόσοφο, δηλαδή ψευτοειδικό στον τομέα που ερευνά τη συνείδηση και τους νόμους εμφάνισης και εξέλιξής της.
Όλα αυτά ο Λένιν τα αποδεικνύει.
Το να σκέπτεσαι καλά στο δικό σου εξειδικευμένο τομέα -στη φυσική- δε σημαίνει ότι σκέπτεσαι το ίδιο καλά και στον τομέα της επιστήμης για τη νόηση, τη συνείδηση και τον ψυχισμό. Εδώ είναι απαραίτητο να γνωρίζεις τα γεγονότα όχι μόνο με βάση την προσωπική σου εμπειρία, αλλά με βάση τη γενίκευση της γνώσης της ανθρωπότητας.
Είναι επίσης αναγκαίο να γνωρίζεις και την ιστορία της διερεύνησής τους όχι μόνο με βάση την προσωπική εμπειρία, αλλά με βάση την ιστορία αυτής της επιστήμης.
Γι’ αυτό το λόγο ο Λένιν εξοργίστηκε όταν οι Μπογκντάνοφ, Μπαζάροφ, Λουνατσάρσκι, συμμαχώντας με τους μενσεβίκους Βαλεντίνοφ, Γιούσκεβιτς, κλπ., άρχισαν να κάνουν εκκλήσεις στη ρωσική σοσιαλδημοκρατία να μάθει να σκέπτεται από το Μαχ και σύμφωνα με το Μαχ και μάλιστα στον τομέα των κοινωνικών επιστημών, σε εκείνο ακριβώς τον τομέα, όπου η φιλοσοφία του Μαχ αποκάλυψε τη φανερή κενότητα και αντιδραστικότητά της.
Γινόταν λόγος για το μέλλον του νέου κύματος της επανάστασης στη Ρωσία. Το 1905 δεν είχε λύσει κανένα από τα θεμελιακά προβλήματα που αντιμετώπιζε η χώρα. Θα νικήσει η νέα επανάσταση ή θα πνιγεί στο αίμα; Αυτό ήταν το ερώτημα που προσδιόριζε την ουσία της διαμάχης.
Ο Λένιν αντιλαμβανόταν πολύ καλά ότι αν οι μπολσεβίκοι σκέπτονταν όπως και ο Μαρξ, δηλαδή υλιστικά και διαλεκτικά, θα μπορούσαν να οδηγήσουν το προλεταριάτο της Ρωσίας στην αποφασιστική νίκη, στην πραγματική λύση των βασικών αντιθέσεων της ανάπτυξης της χώρας.
Από εδώ γίνεται κατανοητό ότι δεν ήταν απλά ο φιλοσοφικός υλισμός που ο Λένιν υπερασπίζεται στο βιβλίο του. Υπερασπίζεται την υλιστική (επιστημονική) διαλεκτική. Τη διαλεκτική ως λογική και θεωρία της γνώσης.
Το βασικό ζήτημα που έθεσαν οι μαχιστές και οι εμπειριοκριτικιστές συνίσταται:
Στη σχέση της υλιστικής διαλεκτικής με τα γεγονότα που είχαν συντελεστεί στις σύγχρονες φυσικές επιστήμες, με εκείνες τις αλλαγές δηλαδή που έγιναν στη λογική της σκέψης των φυσικών επιστημόνων.
Ο Λένιν αντιλήφθηκε ότι εδώ βρισκόταν η κύρια αιχμή του ζητήματος και όλη η σημασία του γεγονότος αυτού για τη φιλοσοφία του μαρξισμού. Και μόνο ο Λένιν μπόρεσε να δει αυτό το πολύπλοκο ζήτημα, σε ένα πραγματικά θεμελιακό πεδίο. Σε εκείνο το επίπεδο, το οποίο και σήμερα, εκατό τέσσερα χρόνια μετά (και τι χρόνια !) αποτελεί υπόδειγμα για κάθε μαχητή του σοσιαλισμού που τολμά να μελετήσει τα προβλήματα της σχέσης της υλιστικής διαλεκτικής με την εξελισσόμενη σκέψη στον τομέα των φυσικών επιστημών, με τις θεωρητικές φυσικές επιστήμες.
Σήμερα η εργατική τάξη και συνολικά ο εργαζόμενος λαός βρίσκονται αντιμέτωποι με τη νέα κλιμάκωση της επίθεσης του κεφαλαίου και των κυβερνήσεων της ενάντια στα δικαιώματά του.
Απέναντι σ’ αυτή την ολομέτωπη επίθεση και στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, η εργατική τάξη και συνολικά όλοι οι εργαζόμενοι το μόνο που έχουν, αυτό που μπορούν και πρέπει να αντιτάξουν είναι η αντίσταση και οι διεκδικήσεις τους με την πάλη τους, δηλαδή η συγκροτημένη μαζική και αποφασιστική αντιπαράθεση τους με τις δυνάμεις του συστήματος.
Το πρώτο και θεμελιώδες που οφείλουμε σήμερα να κατανοήσουμε είναι πως βρισκόμαστε μπροστά σε μια σκληρή και ανελέητη ταξική σύγκρουση. Μια σύγκρουση που την οξύνει η επίθεση που αναπτύσσει το κεφάλαιο εδώ και πολλά χρόνια ενάντια στην εργατική τάξη και συνολικά τις εργαζόμενες μάζες. Μια επίθεση που την κλιμακώνει με τον πιο αδίστακτο τρόπο και αυτό επειδή θεωρεί ότι οι συνθήκες και οι συσχετισμοί δυνάμεων του το επιτρέπουν μιας και το εργατικό κίνημα βρίσκεται σε ύφεση. Σε αυτή τη σύγκρουση δεν μπορούν να υπάρχουν διαφυγές, μεταβατικά προγράμματα και ενδιάμεσες λύσεις. Αυτή τη σύγκρουση η εργατική τάξη ή θα την χάσει ή θα την κερδίσει.


Για όποιον θέλει να το δει, αριστερό κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο: ΙΜΠΕΡΙΑΛΙΣΜΟΣ - ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ ΘΗΛΙΑ ΣΤΟ ΛΑΙΜΟ ΤΩΝ ΛΑΩΝ.

Παρακάτω το βιβλίο του Λένιν "Υλισμός και Εμπειριοκριτικισμός" σε μορφή pdf.
Για όποιον θα θελήσει να το διαβάσει, αριστερό κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο.

Πηγές: Κομμουνιστικό Μανιφέστο, Υλισμός και Εμπειριοκριτικισμός

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αριστερές σκέψεις

ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ - ΑΥΤΟ ΤΟ ΑΣΤΕΡΙ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΜΑΣ

Στην ποίηση του Λειβαδίτη κυριαρχεί ο πόθος και το όραμα για ένα όμορφο μέλλον που θα περιλαμβάνει όλους τους ανθρώπους. Στους στίχους του ...