Σε όλη τη ιστορία της φιλοσοφίας, διεξήχθη ένας σκληρός αγώνας μεταξύ αυτών που πίστευαν ότι ο υλικός κόσμος δημιουργήθηκε ως θαύμα της μαγικής γέννησης του πνεύματος από το τίποτα και μεταξύ εκείνων που θεμελιακά κατέληγαν στο συμπέρασμα ότι ο κόσμος δεν είχε αρχή αλλά είναι αιώνια κινούμενη ύλη. Οι φιλόσοφοι από πάντα μέχρι και σήμερα προσπαθούσαν και προσπαθούν να ερμηνεύσουν τον κόσμο. Το ζήτημα όμως είναι να τον αλλάξουμε.
Οι αστικές δυνάμεις κάνουν και σήμερα το παν για να υπονομεύσουν τα θεωρητικά βάθρα του Μαρξισμού-Λενινισμού.
Κάτω λοιπόν από αυτές τις συνθήκες η υπεράσπιση της Μαρξιστικής-Λενινιστικής φιλοσοφίας είναι σπουδαίο και επείγον καθήκον.
Σε αυτό το πλαίσιο οφείλουμε να βλέπουμε και τα συγκεκριμένα έργα, όπως και κάθε Μαρξιστική-Λενινιστική εργασία που εκπονήθηκε για να ερμηνεύσει τον κόσμο, αλλά με σκοπό να τον αλλάξει, για να εξηγήσει την πραγματικότητα, αλλά με σκοπό και να επιδράσει πάνω σ’ αυτήν, να διαδώσει και να εκλαϊκεύσει φιλοσοφικές γενικεύσεις, αλλά και να συνδέσει τις τελευταίες με τα τρέχοντα καθήκοντα ανάπτυξης της σοσιαλιστικής κοινωνίας, καθώς και να δημιουργήσει και να στερεώσει φιλοσοφικές ιδέες, αλλά και ιδεολογικές, ηθικές και πολιτικές πεποιθήσεις.
Ο διαλεκτικός-ιστορικός υλισμός προκύπτει από τη σύζευξη της
διαλεκτικής φιλοσοφίας του Χέγκελ και του επιστημονικού υλισμού. Οι ερμηνείες
των θέσεων του Μαρξ καθώς και οι
κριτικές που έχουν ασκηθεί πάνω στο ζήτημα της προτεραιότητας της ύλης έναντι της
συνείδησης, της υλικής βάσης έναντι του εποικοδομήματος είναι μια ευρεία και
πυκνή πολιτική και φιλοσοφική συζήτηση.
Αυτό που θα πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι με τον διαλεκτικό-ιστορικό υλισμό προτείνεται μια προσέγγιση μελέτης της κοινωνίας, η οποία αναγνωρίζει την κοινωνία ως ένα κοινωνικό σχηματισμό ιστορικά διαμορφωμένο, διαρκώς μεταβαλλόμενο και μετασχηματιζόμενο μέσα από τη διαλεκτική σύγκρουση αντιθέτων και τη σύνθεση τους σε μια νέα κάθε φορά ενότητα.
Για αυτό το λόγο χαρακτηρίζεται και ως "το βασικό ζήτημα της φιλοσοφίας" του οποίου το βασικό περιεχόμενο αποτελεί η σχέση μεταξύ "Είναι και Νόησης" ή διαφορετικά, "Ύλης και Συνείδησης".
Ο Έγκελς το διατύπωσε ως εξής:
"Το μεγάλο βασικό ζήτημα όλων των φιλοσοφιών ιδιαίτερα της νεότερης, είναι εκείνο της σχέσης της νόησης με το Είναι… Οι φιλόσοφοι χωρίστηκαν σε δύο μεγάλα στρατόπεδα, ανάλογα με τον τρόπο που απαντούσαν σ’ αυτό το ζήτημα. Εκείνοι που βεβαίωναν ότι το πνεύμα υπήρχε πριν από τη φύση, που παραδέχονταν έτσι σε τελευταία ανάλυση τη δημιουργία του κόσμου με μια οποιαδήποτε μορφή αποτέλεσαν το στρατόπεδο του ιδεαλισμού. Οι άλλοι, που θεωρούσαν τη φύση σαν πρωταρχικό, ανήκουν στις διάφορες σχολές του υλισμού".
Οι φιλόσοφοι επομένως χωρίζονται σε υλιστές και ιδεαλιστές ανάλογα με το τι θεωρούν πρωταρχικό, δηλαδή ως πρωτεύον χρονικά, την ύλη ή την ιδέα.
Η απάντηση στο βασικό ζήτημα της φιλοσοφίας, περνά μέσα από το ερώτημα: η ύλη γέννησε τη συνείδηση ή το αντίθετο;
Μπροστά στην φιλοσοφική αντιπαράθεση αιώνων, ο Μαρξισμός έδωσε απαντήσεις στα ερωτήματα που είχε ήδη θέσει η πρωτοπόρα σκέψη της ανθρωπότητας. Βαθαίνοντας και αναπτύσσοντας τον "παλιό" υλισμό, τον πλούτισε με τον υλισμό του Φόιερμπαχ και την διαλεκτική του Χέγκελ (Διαλεκτικός Υλισμός) δίνοντας εξήγηση στην αιώνια εξελισσόμενη ύλη. Προχωρώντας την μελέτη μέχρι το τέλος, επέκτεινε τον φιλοσοφικό υλισμό από την γνώση της φύσης στην γνώση της ανθρώπινης κοινωνίας (Ιστορικός Υλισμός).
Οι Μαρξ και Ένγκελς με την ανάπτυξη του διαλεκτικού υλισμού δίνουν ένα νέο όπλο στην εργατική τάξη.
Με την διαμόρφωση του διαλεκτικού υλισμού άλλαξαν ριζικά τις μέχρι τότε αντιλήψεις για την κοινωνία, συνετέλεσαν στο να αντιληφθούν οι εργάτες την δύναμη και τον ρόλο τους στην καπιταλιστική κοινωνία.
Έβαλαν την φιλοσοφία σε νέα πορεία δίνοντας της επαναστατικό χαρακτήρα.
Το βιβλίο του Β.Ι.Λένιν "Υλισμός και εμπειριοκριτικισμός" που γράφτηκε το 1908 και εκδόθηκε τον Μάη του 1909 είναι το κυριότερο φιλοσοφικό έργο του.
Η ιστορική του σημασία είναι ότι αποτελεί την παραπέρα ανάπτυξη της μαρξιστικής φιλοσοφίας.
Στο έργο του αυτό ο Λένιν υπέβαλε σε ολόπλευρη κριτική την αντιδραστική ιδεαλιστική φιλοσοφική ιδεολογία και το φιλοσοφικό αναθεωρητισμό.
Στο έργο του αυτό συνενώνονται οργανικά η επανάσταση με την επιστήμη.
Ένα κείμενο αρκετά μεγάλο βέβαια που όμως είναι καλό να διαβαστεί για να ξαναθυμηθούμε την φιλοσοφία του Μαρξισμού - Λενινισμού και βέβαια όσον αφορά τον Υλισμό και τον Ιδεαλισμό, σαν κυρίαρχες ιδεολογικά και αντίθετες ιδεολογικές - φιλοσοφικές αντιλήψεις.
Δίνοντας τον ορισμό της ύλης ο Λένιν έγραφε:
"Η ύλη είναι φιλοσοφική κατηγορία που χρησιμεύει για να υποδηλώσει την αντικειμενική πραγματικότητα που έχει δοθεί στον άνθρωπο απ’ τα αισθήματά του και που αντιγράφεται, φωτογραφίζεται, αντανακλάται απ’ τα αισθήματά μας, ενώ υπάρχει ανεξάρτητα απ’ αυτά"
"Υλισμός και Εμπειριοκριτικισμός
Άπαντα τόμος 18 "
Όλο το άπειρο σύνολο των πραγμάτων, γεγονότων, διαδικασιών που υπάρχουν στη φύση και στην ιστορία, αποκαλείται στη φιλοσοφία αντικειμενική πραγματικότητα (που υπάρχει έξω από το υποκείμενο και ανεξάρτητα από αυτό) ή πιο σύντομα ύλη, υλικός κόσμος.
Η λενινιστική θέση δε συνίσταται απλά στην αναγνώριση της "ύπαρξης του εξωτερικού κόσμου και της γνωσιμότητάς του με τις αισθήσεις μας", αλλά σε κάτι άλλο:
"Η ύλη, η αντικειμενική πραγματικότητα που μας δίνεται με τις αισθήσεις μας, τοποθετείται από τον υλισμό στη βάση της θεωρίας της γνώσης (γνωσιολογίας), τη στιγμή που ο κάθε είδους ιδεαλισμός θέτει στη βάση της γνωσιολογίας τη συνείδηση".
Την κοινωνική συνείδηση ο Μαχ και γενικότερα οι θετικιστές ούτε καν τη σκέπτονται παραμένει γενικά έξω από το οπτικό τους πεδίο. Όπως ακριβώς και η τέχνη, η πολιτική, το δίκαιο, η ηθική ως γενικές μορφές συνείδησης.
Έλεγε ο Λενιν:
"Το να σκέπτεσαι καλά στο δικό σου εξειδικευμένο τομέα στη φυσική δε σημαίνει ότι σκέπτεσαι το ίδιο καλά και στον τομέα της επιστήμης για τη νόηση, τη συνείδηση και τον ψυχισμό. Εδώ είναι απαραίτητο να γνωρίζεις τα γεγονότα όχι μόνο με βάση την προσωπική σου εμπειρία, αλλά με βάση τη γενίκευση της γνώσης της ανθρωπότητας".
Ο Λένιν αντιλαμβανόταν πολύ καλά ότι αν οι μπολσεβίκοι σκέπτονταν όπως και ο Μαρξ, δηλαδή υλιστικά και διαλεκτικά, θα μπορούσαν να οδηγήσουν το προλεταριάτο της Ρωσίας στην αποφασιστική νίκη, στην πραγματική λύση των βασικών αντιθέσεων της ανάπτυξης της χώρας.
Τι έχει να κάνει εδώ η Ρωσία, που δεν ήταν και δεν μπορούσε να είναι η κλασσική χώρα του Ιμπεριαλισμού;
Τι έχει να κάνει εδώ ο Λένιν που δούλεψε προπάντων στη Ρωσία και για τη Ρωσία;
"Γιατί η Ρωσία στάθηκε η εστία του λενινισμού, η χώρα απ’ την οποία βγήκαν η θεωρία και η πρακτική τής προλεταριακής επανάστασης".
"Γιατί η Ρωσία κυοφορούσε, περισσότερο από κάθε άλλη χώρα, την επανάσταση και γιατί μόνο αυτή ήταν σε θέση να λύσει τις αντιθέσεις αυτές δια της επαναστατικής οδού".
Γίνεται κατανοητό ότι ο Λένιν υπερασπίζεται την υλιστική (επιστημονική) διαλεκτική τη διαλεκτική ως λογική και θεωρία της γνώσης.
Και μόνο ο Λένιν μπόρεσε να δει αυτό το πολύπλοκο ζήτημα, σε ένα πραγματικά θεμελιακό πεδίο. Σε εκείνο το επίπεδο, το οποίο και σήμερα, εκατόν ένα χρόνια μετά (και τι χρόνια!) αποτελεί υπόδειγμα για κάθε μαχητή του σοσιαλισμού που τολμά να μελετήσει τα προβλήματα της σχέσης της υλιστικής διαλεκτικής με την εξελισσόμενη σκέψη στον τομέα των φυσικών επιστημών, με τις θεωρητικές φυσικές επιστήμες.
Στην ουσία της, η διαλεκτική είναι το ακριβές αντίθετο της μεταφυσικής.
Σε αντίθεση με τη μεταφυσική, η διαλεκτική δε θεωρεί τη φύση ως μια τυχαία συσσώρευση πραγμάτων, φαινομένων, ασύνδετων, απομονωμένων, και ανεξάρτητων το ένα από το άλλο, αλλά ως συνδεδεμένο και ενιαίο όλον, εντός του οποίου τα πράγματα, τα φαινόμενα είναι οργανικά συνδεδεμένα, εξαρτημένα και καθορισμένα το ένα από το άλλο.
Σύμφωνα με τη διαλεκτική μέθοδο, λοιπόν, κανένα φαινόμενο δεν μπορεί να κατανοηθεί μονάχο του, αποκομμένο από τα φαινόμενα που το περιβάλλουν, καθώς οποιοδήποτε φαινόμενο σε οποιαδήποτε σφαίρα της φύσης μπορεί να καταστεί χωρίς νόημα, αν ιδωθεί όχι σε σχέση με τις περιβάλλουσες συνθήκες, αλλά χωρισμένο από αυτές.
Και αντίθετα, οποιοδήποτε φαινόμενο μπορεί να κατανοηθεί και να εξηγηθεί αν θεωρηθεί σε αδιάσπαστη σύνδεση με τα περιβάλλοντα φαινόμενα, ως καθορισμένο από τα φαινόμενα που το περιβάλλουν.
Σύμφωνα με τη διαλεκτική μέθοδο, λοιπόν, το προτσές της εξέλιξης πρέπει να εξετάζεται όχι ως κυκλική κίνηση, όχι σαν απλή επανάληψη αυτού που έχει ήδη συμβεί, αλλά ως μια προοδευτική κίνηση προς τα πάνω, ως μετάβαση από μία παλιά ποιοτική κατάσταση σε μια καινούρια ποιοτική κατάσταση, ως εξέλιξη από το απλό στο σύνθετο, από το κατώτερο στο ανώτερο.
Η καθαυτή έννοια της διαλεκτικής, λέει ο Λένιν, είναι η μελέτη των αντιφάσεων εντός της ίδιας της ουσίας των πραγμάτων.
Και παρακάτω: Η εξέλιξη είναι η πάλη των αντιθέτων, (όπως είναι και πάλη των τάξεων). Αυτή η πάλη, ξεκινώντας από αντικειμενικές συνθήκες ιστορικά καθορισμένες, μεταμορφώνει τα κοινωνικά συστήματα και προκαλεί το πέρασμα από το ένα κοινωνικό σύστημα στο άλλο.
Είναι εύκολο να κατανοήσουμε πόσο πολύ σημαντικό είναι να επεκτείνουμε τις αρχές της διαλεκτικής μεθόδου στη μελέτη της κοινωνικής ζωής και της ιστορίας της κοινωνίας, και πόσο πολύ σημαντικό είναι να εφαρμόσουμε αυτές τις αρχές στην ιστορία της κοινωνίας και στις πρακτικές δραστηριότητες του κόμματος του προλεταριάτου.
Κάθε κοινωνικό σύστημα και κάθε κοινωνικό κίνημα της ιστορίας πρέπει να αξιολογείται όχι από την άποψη της "αιώνιας δικαιοσύνης" ή κάποιας άλλης προκαθορισμένης ιδέας, όπως συμβαίνει συχνά από τους ιστορικούς, αλλά από την άποψη των συνθηκών που γέννησαν αυτό το σύστημα ή αυτό το κίνημα και με το οποίο είναι συνδεδεμένες.
Είναι φανερό πως χωρίς μια τέτοια ιστορική προσέγγιση των κοινωνικών φαινομένων, η ύπαρξη και η εξέλιξη της επιστήμης της ιστορίας είναι αδύνατη. Γιατί μόνο μία τέτοια προσέγγιση σώζει την επιστήμη της ιστορίας από το να μετατραπεί σε ένα συρφετό τυχαίων γεγονότων και σε μία σύμπηξη παράλογων λαθών.
Επιπλέον, αν ο κόσμος είναι σε κατάσταση αέναης κίνησης και εξέλιξης, αν η εξαφάνιση του παλιού και η άνοδος του νέου είναι νόμος της εξέλιξης, τότε είναι φανερό ότι δεν μπορούν να υπάρξουν "αμετάβλητα κοινωνικά συστήματα", ούτε "αιώνιες αρχές" της ατομικής ιδιοκτησίας και της εκμετάλλευσης, ούτε "αιώνιες ιδέες" της υποταγής του φτωχού αγρότη στο γαιοκτήμονα, του εργάτη στον καπιταλιστή.
Ως εκ τούτου, το καπιταλιστικό σύστημα μπορεί να αντικατασταθεί από το σοσιαλιστικό σύστημα, όπως κάποτε το φεουδαρχικό σύστημα αντικαταστάθηκε από το καπιταλιστικό σύστημα.
Η μετάβαση από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό και η απελευθέρωση της εργατικής τάξης από τον ζυγό του καπιταλισμού δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσω αργών, σταδιακών αλλαγών, μέσω μεταρρυθμίσεων, αλλά μόνο μέσω μιας ποιοτικής αλλαγής του καπιταλιστικού συστήματος, μέσω επανάστασης. Και για να μη λαθεύουμε στη χάραξη της πολιτικής, πρέπει να είμαστε επαναστάτες, και όχι ρεφορμιστές (μεταρρυθμιστές).
Ως εκ τούτου, δεν πρέπει να συγκαλύπτουμε τις αντιθέσεις του καπιταλιστικού συστήματος, αλλά να τις φανερώνουμε και να τις ξεδιπλώνουμε.
Οφείλουμε να οδηγήσουμε μέχρι τέλους την ταξική πάλη και όχι να την καταπνίξουμε.
Και για να μη λαθεύουμε στη χάραξη της πολιτικής, πρέπει να ακολουθήσουμε την αδιάλλακτη προλεταριακή ταξική πολιτική, και ΟΧΙ τη ρεφορμιστική πολιτική της αρμονικής συνύπαρξης των συμφερόντων του προλεταριάτου και της αστικής τάξης, ΟΧΙ την πολιτική του συμβιβασμού, της "ωρίμανσης" του καπιταλισμού σε σοσιαλισμό.
Για την εργατική τάξη, λοιπόν είναι ζητούμενο να υπερασπιστεί τα εργατικά της κεκτημένα και δικαιώματα, να επιβεβαιώσει την ικανότητά της να αντιστέκεται, να διεκδικεί και
ν' αναμετριέται με τον ταξικό της αντίπαλο.
Οι προλετάριοι δεν έχουν να χάσουν τίποτα εκτός από τις αλυσίδες τους !!!
Το έργο του Λένιν Υλισμός και Εμπειριοκριτικισμός σε μορφή pdf που μπορείτε να το διαβάσετε εδώ κάνοντας αριστερό κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο.
Αυτό που θα πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι με τον διαλεκτικό-ιστορικό υλισμό προτείνεται μια προσέγγιση μελέτης της κοινωνίας, η οποία αναγνωρίζει την κοινωνία ως ένα κοινωνικό σχηματισμό ιστορικά διαμορφωμένο, διαρκώς μεταβαλλόμενο και μετασχηματιζόμενο μέσα από τη διαλεκτική σύγκρουση αντιθέτων και τη σύνθεση τους σε μια νέα κάθε φορά ενότητα.
Για αυτό το λόγο χαρακτηρίζεται και ως "το βασικό ζήτημα της φιλοσοφίας" του οποίου το βασικό περιεχόμενο αποτελεί η σχέση μεταξύ "Είναι και Νόησης" ή διαφορετικά, "Ύλης και Συνείδησης".
Ο Έγκελς το διατύπωσε ως εξής:
"Το μεγάλο βασικό ζήτημα όλων των φιλοσοφιών ιδιαίτερα της νεότερης, είναι εκείνο της σχέσης της νόησης με το Είναι… Οι φιλόσοφοι χωρίστηκαν σε δύο μεγάλα στρατόπεδα, ανάλογα με τον τρόπο που απαντούσαν σ’ αυτό το ζήτημα. Εκείνοι που βεβαίωναν ότι το πνεύμα υπήρχε πριν από τη φύση, που παραδέχονταν έτσι σε τελευταία ανάλυση τη δημιουργία του κόσμου με μια οποιαδήποτε μορφή αποτέλεσαν το στρατόπεδο του ιδεαλισμού. Οι άλλοι, που θεωρούσαν τη φύση σαν πρωταρχικό, ανήκουν στις διάφορες σχολές του υλισμού".
Οι φιλόσοφοι επομένως χωρίζονται σε υλιστές και ιδεαλιστές ανάλογα με το τι θεωρούν πρωταρχικό, δηλαδή ως πρωτεύον χρονικά, την ύλη ή την ιδέα.
Η απάντηση στο βασικό ζήτημα της φιλοσοφίας, περνά μέσα από το ερώτημα: η ύλη γέννησε τη συνείδηση ή το αντίθετο;
Μπροστά στην φιλοσοφική αντιπαράθεση αιώνων, ο Μαρξισμός έδωσε απαντήσεις στα ερωτήματα που είχε ήδη θέσει η πρωτοπόρα σκέψη της ανθρωπότητας. Βαθαίνοντας και αναπτύσσοντας τον "παλιό" υλισμό, τον πλούτισε με τον υλισμό του Φόιερμπαχ και την διαλεκτική του Χέγκελ (Διαλεκτικός Υλισμός) δίνοντας εξήγηση στην αιώνια εξελισσόμενη ύλη. Προχωρώντας την μελέτη μέχρι το τέλος, επέκτεινε τον φιλοσοφικό υλισμό από την γνώση της φύσης στην γνώση της ανθρώπινης κοινωνίας (Ιστορικός Υλισμός).
Οι Μαρξ και Ένγκελς με την ανάπτυξη του διαλεκτικού υλισμού δίνουν ένα νέο όπλο στην εργατική τάξη.
Με την διαμόρφωση του διαλεκτικού υλισμού άλλαξαν ριζικά τις μέχρι τότε αντιλήψεις για την κοινωνία, συνετέλεσαν στο να αντιληφθούν οι εργάτες την δύναμη και τον ρόλο τους στην καπιταλιστική κοινωνία.
Έβαλαν την φιλοσοφία σε νέα πορεία δίνοντας της επαναστατικό χαρακτήρα.
Το βιβλίο του Β.Ι.Λένιν "Υλισμός και εμπειριοκριτικισμός" που γράφτηκε το 1908 και εκδόθηκε τον Μάη του 1909 είναι το κυριότερο φιλοσοφικό έργο του.Η ιστορική του σημασία είναι ότι αποτελεί την παραπέρα ανάπτυξη της μαρξιστικής φιλοσοφίας.
Στο έργο του αυτό ο Λένιν υπέβαλε σε ολόπλευρη κριτική την αντιδραστική ιδεαλιστική φιλοσοφική ιδεολογία και το φιλοσοφικό αναθεωρητισμό.
Στο έργο του αυτό συνενώνονται οργανικά η επανάσταση με την επιστήμη.
Ένα κείμενο αρκετά μεγάλο βέβαια που όμως είναι καλό να διαβαστεί για να ξαναθυμηθούμε την φιλοσοφία του Μαρξισμού - Λενινισμού και βέβαια όσον αφορά τον Υλισμό και τον Ιδεαλισμό, σαν κυρίαρχες ιδεολογικά και αντίθετες ιδεολογικές - φιλοσοφικές αντιλήψεις.
Δίνοντας τον ορισμό της ύλης ο Λένιν έγραφε:"Η ύλη είναι φιλοσοφική κατηγορία που χρησιμεύει για να υποδηλώσει την αντικειμενική πραγματικότητα που έχει δοθεί στον άνθρωπο απ’ τα αισθήματά του και που αντιγράφεται, φωτογραφίζεται, αντανακλάται απ’ τα αισθήματά μας, ενώ υπάρχει ανεξάρτητα απ’ αυτά"
"Υλισμός και Εμπειριοκριτικισμός
Άπαντα τόμος 18 "
Όλο το άπειρο σύνολο των πραγμάτων, γεγονότων, διαδικασιών που υπάρχουν στη φύση και στην ιστορία, αποκαλείται στη φιλοσοφία αντικειμενική πραγματικότητα (που υπάρχει έξω από το υποκείμενο και ανεξάρτητα από αυτό) ή πιο σύντομα ύλη, υλικός κόσμος.
Η λενινιστική θέση δε συνίσταται απλά στην αναγνώριση της "ύπαρξης του εξωτερικού κόσμου και της γνωσιμότητάς του με τις αισθήσεις μας", αλλά σε κάτι άλλο:
"Η ύλη, η αντικειμενική πραγματικότητα που μας δίνεται με τις αισθήσεις μας, τοποθετείται από τον υλισμό στη βάση της θεωρίας της γνώσης (γνωσιολογίας), τη στιγμή που ο κάθε είδους ιδεαλισμός θέτει στη βάση της γνωσιολογίας τη συνείδηση".
Την κοινωνική συνείδηση ο Μαχ και γενικότερα οι θετικιστές ούτε καν τη σκέπτονται παραμένει γενικά έξω από το οπτικό τους πεδίο. Όπως ακριβώς και η τέχνη, η πολιτική, το δίκαιο, η ηθική ως γενικές μορφές συνείδησης.
Έλεγε ο Λενιν:
"Το να σκέπτεσαι καλά στο δικό σου εξειδικευμένο τομέα στη φυσική δε σημαίνει ότι σκέπτεσαι το ίδιο καλά και στον τομέα της επιστήμης για τη νόηση, τη συνείδηση και τον ψυχισμό. Εδώ είναι απαραίτητο να γνωρίζεις τα γεγονότα όχι μόνο με βάση την προσωπική σου εμπειρία, αλλά με βάση τη γενίκευση της γνώσης της ανθρωπότητας".
Ο Λένιν αντιλαμβανόταν πολύ καλά ότι αν οι μπολσεβίκοι σκέπτονταν όπως και ο Μαρξ, δηλαδή υλιστικά και διαλεκτικά, θα μπορούσαν να οδηγήσουν το προλεταριάτο της Ρωσίας στην αποφασιστική νίκη, στην πραγματική λύση των βασικών αντιθέσεων της ανάπτυξης της χώρας.
Τι έχει να κάνει εδώ η Ρωσία, που δεν ήταν και δεν μπορούσε να είναι η κλασσική χώρα του Ιμπεριαλισμού;
Τι έχει να κάνει εδώ ο Λένιν που δούλεψε προπάντων στη Ρωσία και για τη Ρωσία;
"Γιατί η Ρωσία στάθηκε η εστία του λενινισμού, η χώρα απ’ την οποία βγήκαν η θεωρία και η πρακτική τής προλεταριακής επανάστασης".
"Γιατί η Ρωσία κυοφορούσε, περισσότερο από κάθε άλλη χώρα, την επανάσταση και γιατί μόνο αυτή ήταν σε θέση να λύσει τις αντιθέσεις αυτές δια της επαναστατικής οδού".
Γίνεται κατανοητό ότι ο Λένιν υπερασπίζεται την υλιστική (επιστημονική) διαλεκτική τη διαλεκτική ως λογική και θεωρία της γνώσης.
Και μόνο ο Λένιν μπόρεσε να δει αυτό το πολύπλοκο ζήτημα, σε ένα πραγματικά θεμελιακό πεδίο. Σε εκείνο το επίπεδο, το οποίο και σήμερα, εκατόν ένα χρόνια μετά (και τι χρόνια!) αποτελεί υπόδειγμα για κάθε μαχητή του σοσιαλισμού που τολμά να μελετήσει τα προβλήματα της σχέσης της υλιστικής διαλεκτικής με την εξελισσόμενη σκέψη στον τομέα των φυσικών επιστημών, με τις θεωρητικές φυσικές επιστήμες.
Στην ουσία της, η διαλεκτική είναι το ακριβές αντίθετο της μεταφυσικής.
Σε αντίθεση με τη μεταφυσική, η διαλεκτική δε θεωρεί τη φύση ως μια τυχαία συσσώρευση πραγμάτων, φαινομένων, ασύνδετων, απομονωμένων, και ανεξάρτητων το ένα από το άλλο, αλλά ως συνδεδεμένο και ενιαίο όλον, εντός του οποίου τα πράγματα, τα φαινόμενα είναι οργανικά συνδεδεμένα, εξαρτημένα και καθορισμένα το ένα από το άλλο.
Σύμφωνα με τη διαλεκτική μέθοδο, λοιπόν, κανένα φαινόμενο δεν μπορεί να κατανοηθεί μονάχο του, αποκομμένο από τα φαινόμενα που το περιβάλλουν, καθώς οποιοδήποτε φαινόμενο σε οποιαδήποτε σφαίρα της φύσης μπορεί να καταστεί χωρίς νόημα, αν ιδωθεί όχι σε σχέση με τις περιβάλλουσες συνθήκες, αλλά χωρισμένο από αυτές.
Και αντίθετα, οποιοδήποτε φαινόμενο μπορεί να κατανοηθεί και να εξηγηθεί αν θεωρηθεί σε αδιάσπαστη σύνδεση με τα περιβάλλοντα φαινόμενα, ως καθορισμένο από τα φαινόμενα που το περιβάλλουν.
Σύμφωνα με τη διαλεκτική μέθοδο, λοιπόν, το προτσές της εξέλιξης πρέπει να εξετάζεται όχι ως κυκλική κίνηση, όχι σαν απλή επανάληψη αυτού που έχει ήδη συμβεί, αλλά ως μια προοδευτική κίνηση προς τα πάνω, ως μετάβαση από μία παλιά ποιοτική κατάσταση σε μια καινούρια ποιοτική κατάσταση, ως εξέλιξη από το απλό στο σύνθετο, από το κατώτερο στο ανώτερο.
Η καθαυτή έννοια της διαλεκτικής, λέει ο Λένιν, είναι η μελέτη των αντιφάσεων εντός της ίδιας της ουσίας των πραγμάτων.
Και παρακάτω: Η εξέλιξη είναι η πάλη των αντιθέτων, (όπως είναι και πάλη των τάξεων). Αυτή η πάλη, ξεκινώντας από αντικειμενικές συνθήκες ιστορικά καθορισμένες, μεταμορφώνει τα κοινωνικά συστήματα και προκαλεί το πέρασμα από το ένα κοινωνικό σύστημα στο άλλο.
Είναι εύκολο να κατανοήσουμε πόσο πολύ σημαντικό είναι να επεκτείνουμε τις αρχές της διαλεκτικής μεθόδου στη μελέτη της κοινωνικής ζωής και της ιστορίας της κοινωνίας, και πόσο πολύ σημαντικό είναι να εφαρμόσουμε αυτές τις αρχές στην ιστορία της κοινωνίας και στις πρακτικές δραστηριότητες του κόμματος του προλεταριάτου.
Κάθε κοινωνικό σύστημα και κάθε κοινωνικό κίνημα της ιστορίας πρέπει να αξιολογείται όχι από την άποψη της "αιώνιας δικαιοσύνης" ή κάποιας άλλης προκαθορισμένης ιδέας, όπως συμβαίνει συχνά από τους ιστορικούς, αλλά από την άποψη των συνθηκών που γέννησαν αυτό το σύστημα ή αυτό το κίνημα και με το οποίο είναι συνδεδεμένες.
Είναι φανερό πως χωρίς μια τέτοια ιστορική προσέγγιση των κοινωνικών φαινομένων, η ύπαρξη και η εξέλιξη της επιστήμης της ιστορίας είναι αδύνατη. Γιατί μόνο μία τέτοια προσέγγιση σώζει την επιστήμη της ιστορίας από το να μετατραπεί σε ένα συρφετό τυχαίων γεγονότων και σε μία σύμπηξη παράλογων λαθών.
Επιπλέον, αν ο κόσμος είναι σε κατάσταση αέναης κίνησης και εξέλιξης, αν η εξαφάνιση του παλιού και η άνοδος του νέου είναι νόμος της εξέλιξης, τότε είναι φανερό ότι δεν μπορούν να υπάρξουν "αμετάβλητα κοινωνικά συστήματα", ούτε "αιώνιες αρχές" της ατομικής ιδιοκτησίας και της εκμετάλλευσης, ούτε "αιώνιες ιδέες" της υποταγής του φτωχού αγρότη στο γαιοκτήμονα, του εργάτη στον καπιταλιστή.
Ως εκ τούτου, το καπιταλιστικό σύστημα μπορεί να αντικατασταθεί από το σοσιαλιστικό σύστημα, όπως κάποτε το φεουδαρχικό σύστημα αντικαταστάθηκε από το καπιταλιστικό σύστημα.
Η μετάβαση από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό και η απελευθέρωση της εργατικής τάξης από τον ζυγό του καπιταλισμού δεν μπορεί να επιτευχθεί μέσω αργών, σταδιακών αλλαγών, μέσω μεταρρυθμίσεων, αλλά μόνο μέσω μιας ποιοτικής αλλαγής του καπιταλιστικού συστήματος, μέσω επανάστασης. Και για να μη λαθεύουμε στη χάραξη της πολιτικής, πρέπει να είμαστε επαναστάτες, και όχι ρεφορμιστές (μεταρρυθμιστές).
Ως εκ τούτου, δεν πρέπει να συγκαλύπτουμε τις αντιθέσεις του καπιταλιστικού συστήματος, αλλά να τις φανερώνουμε και να τις ξεδιπλώνουμε.
Οφείλουμε να οδηγήσουμε μέχρι τέλους την ταξική πάλη και όχι να την καταπνίξουμε.
Και για να μη λαθεύουμε στη χάραξη της πολιτικής, πρέπει να ακολουθήσουμε την αδιάλλακτη προλεταριακή ταξική πολιτική, και ΟΧΙ τη ρεφορμιστική πολιτική της αρμονικής συνύπαρξης των συμφερόντων του προλεταριάτου και της αστικής τάξης, ΟΧΙ την πολιτική του συμβιβασμού, της "ωρίμανσης" του καπιταλισμού σε σοσιαλισμό.
Για την εργατική τάξη, λοιπόν είναι ζητούμενο να υπερασπιστεί τα εργατικά της κεκτημένα και δικαιώματα, να επιβεβαιώσει την ικανότητά της να αντιστέκεται, να διεκδικεί και
ν' αναμετριέται με τον ταξικό της αντίπαλο.
Οι προλετάριοι δεν έχουν να χάσουν τίποτα εκτός από τις αλυσίδες τους !!!
Το έργο του Λένιν Υλισμός και Εμπειριοκριτικισμός σε μορφή pdf που μπορείτε να το διαβάσετε εδώ κάνοντας αριστερό κλικ στον παρακάτω σύνδεσμο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου