Το κύριο στη διδασκαλία του Μαρξ είναι ότι φώτισε τον κοσμοϊστορικό ρόλο του προλεταριάτου σαν δημιουργού της σοσιαλιστικής κοινωνίας.
Η πορεία των γεγονότων σ' όλο τον κόσμο επιβεβαίωσε άραγε κατοπινά αυτή τη διδασκαλία, όπως την είχε εκθέσει ο Μαρξ;
Για πρώτη φορά ο Μαρξ μίλησε γι' αυτήν το 1844. Το Κομμουνιστικό Μανιφέστο του Μαρξ και του Ένγκελς, που βγήκε το 1848, μας δίνει κιόλας μια πλήρη, συστηματική, την καλύτερη ως τα τώρα έκθεση αυτής της διδασκαλίας.
Παρακάτω το Κομμουνιστικό Μανιφέστο του Μαρξ και του Ένγκελς σε μορφή pdf , διαβάστε το.
http://kiatipis.org/Books_Hosted_gr/Marx-Engels/Manifesto-gr.pdf
Από τότε, η παγκόσμια ιστορία χωρίζεται ξεκάθαρα σε τρεις κύριες περιόδους:
1. Από την επανάσταση του 1848 ως την Κομμούνα του Παρισιού (1871).
2. Από την Κομμούνα του Παρισιού ως τη ρωσική επανάσταση (1905).
3. Από τη ρωσική επανάσταση και ύστερα.
Ας δούμε φευγαλέα ποια τύχη είχε η διδασκαλία του Μαρξ στην καθεμιά απ' αυτές τις περιόδους.
Στις αρχές της πρώτης περιόδου δεν κυριαρχεί καθόλου η διδασκαλία του Μαρξ. Δεν είναι παρά μια από τις εξαιρετικά πολυάριθμες ομάδες ή ρεύματα του σοσιαλισμού. Κυριαρχούν τέτοιες μορφές σοσιαλισμού, που συγγενεύουν βασικά με το δικό μας το ναροντνικισμό: Μη κατανόηση της υλιστικής βάσης της ιστορικής κίνησης, ανικανότητα να ξεχωρίσουν το ρόλο και τη σημασία της κάθε τάξης της καπιταλιστικής κοινωνίας, συγκάλυψη της αστικής ουσίας των δημοκρατικών
μετασχηματισμών με διάφορες δήθεν σοσιαλιστικές φράσεις για το «λαό», τη «δικαιοσύνη», το «δίκαιο» κλπ.
Η επανάσταση του 1848 δίνει θανάσιμο χτύπημα σε όλες αυτές τις θορυβώδεις, παρδαλές, φωνακλάδικες μορφές του προμαρξικού σοσιαλισμού. Η επανάσταση σ' όλες τις χώρες δείχνει τις διάφορες τάξεις της κοινωνίας στη δράση. Οι τουφεκισμοί των εργατών από τη δημοκρατική αστική τάξη τις μέρες του Ιούνη του 1848 στο Παρίσι δείχνουν οριστικά ότι μόνο το προλεταριάτο είναι από τη φύση του σοσιαλιστικό. Η φιλελεύθερη αστική τάξη φοβάται εκατό φορές περισσότερο την ανεξαρτησία αυτής της τάξης από οποιαδήποτε αντίδραση. Ο δειλός φιλελευθερισμός σέρνεται μπροστά στην αντίδραση. Η αγροτιά ικανοποιείται με την κατάργηση των υπολειμμάτων της φεουδαρχίας και περνά με το μέρος του καθεστώτος και μόνο πού και πού ταλαντεύεται ανάμεσα στην εργατική δημοκρατία και στον αστικό φιλελευθερισμό. Όλες οι θεωρίες για αταξικό σοσιαλισμό και για αταξική πολιτική αποδείχνονται κούφιες ανοησίες.
Η Κομμούνα του Παρισιού (1871) τερματίζει αυτή την εξέλιξη των αστικών μετασχηματισμών. Μόνο στον ηρωισμό του προλεταριάτου χρωστά τη στερέωση της η δημοκρατία, δηλαδή εκείνη η μορφή κρατικής συγκρότησης, όπου οι ταξικές σχέσεις προβάλλουν με την πιο απροκάλυπτη μορφή.
Σε όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, μια πιο συγχυσμένη και λιγότερο αποτελειωμένη εξέλιξη οδηγεί επίσης στην ίδια διαμορφωμένη πια αστική κοινωνία. Στα τέλη της πρώτης περιόδου (1848-1871), που ήταν περίοδος με θύελλες και επαναστάσεις, ο προμαρξικός σοσιαλισμός πεθαίνει. Γεννιούνται ανεξάρτητα προλεταριακά κόμματα: η Ι Διεθνής (1864-1872) και η γερμανική σοσιαλδημοκρατία.
Η δεύτερη περίοδος (1872-1904) ξεχωρίζει από την πρώτη με τον «ειρηνικό» της χαρακτήρα, με την έλλειψη επαναστάσεων. Η Δύση έχει τελειώσει με τις αστικές επαναστάσεις. Η Ανατολή δεν έχει ακόμη ωριμάσει γι' αυτές.
Η Δύση μπαίνει στο πεδίο της «ειρηνικής» προετοιμασίας για την εποχή των μελλοντικών μετασχηματισμών. Παντού διαμορφώνονται προλεταριακά στη βάση τους σοσιαλιστικά κόμματα, που μαθαίνουν να χρησιμοποιούν τον αστικό κοινοβουλευτισμό, να δημιουργούν τον καθημερινό τους Τύπο, τα μορφωτικά τους ιδρύματα, τα συνδικάτα τους, τους συνεταιρισμούς τους. Η διδασκαλία του Μαρξ κερδίζει μια πλήρη νίκη και παίρνει πλάτος. Αργά, μα σταθερά προχωρεί
η κίνηση του ξεδιαλέγματος και της συγκέντρωσης των δυνάμεων του προλεταριάτου, της προετοιμασίας του για τις μελλοντικές μάχες.
Η διαλεκτική της ιστορίας είναι τέτοια, που η θεωρητική νίκη του μαρξισμού αναγκάζει τους εχθρούς του να μεταμφιεστούν σε μαρξιστές. Ο σαπισμένος εσωτερικός φιλελευθερισμός δοκιμάζει να ξαναζωντανέψει με τη μορφή του σοσιαλιστικού οπορτουνισμού. Την περίοδο της προετοιμασίας των δυνάμεων για τις μεγάλες μάχες την ερμηνεύουν με την έννοια της άρνησης αυτών των μαχών. Την καλυτέρευση της κατάστασης των μισθωτών δούλων για τον αγώνα ενάντια στη μισθωτή δουλεία, την εξηγούν με την έννοια ότι οι μισθωτοί δούλοι πουλάνε για μια πεντάρα τα δικαιώματα τους στην ελευθερία. Από δειλία κηρύσσουν την «κοινωνική ειρήνη» (δηλαδή την ειρήνη με τη δουλοκτησία), την άρνηση της ταξικής πάλης κλπ. Έχουν πάρα πολλούς οπαδούς ανάμεσα στους σοσιαλιστές κοινοβουλευτικούς άνδρες, στους διάφορους υπαλλήλους του εργατικού κινήματος και στους «συμπαθούντες» διανοούμενους.
Δεν είχαν ακόμη προλάβει οι οπορτουνιστές να παινευτούν για την «κοινωνική ειρήνη» και για το ότι δεν είναι αναπόφευκτες οι θύελλες στη «δημοκρατία» και άνοιξε στην Ασία μια καινούργια πηγή για τις πιο μεγάλες παγκόσμιες θύελλες. Τη ρωσική επανάσταση την ακολούθησαν η τουρκική, η περσική, η κινεζική. Ζούμε τώρα ακριβώς στην εποχή αυτών των καταιγίδων και της «αντίστροφης αντανάκλασης» τους στην Ευρώπη. Όποια κι αν είναι τα πεπρωμένα της
μεγάλης κινεζικής δημοκρατίας που εναντίον της ακονίζουν τώρα τα δόντια τους οι διάφορες «πολιτισμένες ύαινες», καμιά δύναμη στον κόσμο δεν πρόκειται να παλινορθώσει την παλιά δουλοπαροικία στην Ασία, να σαρώσει από το πρόσωπο της γης τον ηρωικό δημοκρατισμό των λαϊκών μαζών στις ασιατικές και μισοασιατικές χώρες.
Ορισμένοι άνθρωποι που δεν προσέχουν τις συνθήκες της προετοιμασίας και της ανάπτυξης της μαζικής πάλης, οδηγήθηκαν ως την απόγνωση και τον αναρχισμό από τις μακρόχρονες αναβολές μιας αποφασιστικής πάλης ενάντια στον καπιταλισμό στην Ευρώπη. Βλέπουμε τώρα πόσο κοντόφθαλμη και λιγόψυχη είναι η αναρχική απόγνωση.
Δεν πρέπει να μας πιάνει απόγνωση, μα να αντλούμε θάρρος από το γεγονός ότι η Ασία με τα 800 εκατομμύρια ανθρώπους της τραβήχτηκε στον αγώνα για τα ίδια ευρωπαϊκά ιδανικά.
Οι ασιατικές επαναστάσεις μας έδειξαν την ίδια έλλειψη χαρακτήρα και την προστυχιά του φιλελευθερισμού, την ίδια εξαιρετική σημασία της ανεξαρτησίας των δημοκρατικών μαζών, τον ίδιο ξεκάθαρο διαχωρισμό του προλεταριάτου από κάθε αστική τάξη. Όποιος ύστερα από την πείρα της Ευρώπης και της Ασίας μιλάει για αταξική πολιτική και για αταξικό σοσιαλισμό, αξίζει απλώς να τον βάλουν σ' ένα κλουβί και να τον δείχνουν δίπλα σε ένα καγκουρό της Αυστραλίας.
Ύστερα από την Ασία άρχισε να αναταράζεται -όχι όμως με ασιατικό τρόπο-και η Ευρώπη. Η «ειρηνική» περίοδος του 1872-1904 πέρασε αμετάκλητα στην αιωνιότητα. Η ακρίβεια και ο ζυγός των τραστ προκαλούν μια πρωτοφανέρωτη όξυνση της οικονομικής πάλης, που έβαλε σε κίνηση ακόμη και τους Άγγλους εργάτες, που έχουν διαφθαρεί περισσότερο από το φιλελευθερισμό. Μπροστά στα μάτια μας ωριμάζει η πολιτική κρίση ακόμη και μέσα στην πιο «σκληροτράχηλη» χώρα των αστών και των γιούνκερ, τη Γερμανία. Οι ξέφρενοι εξοπλισμοί και η πολιτική του
ιμπεριαλισμού δημιουργούν στη σύγχρονη Ευρώπη μια τέτοια «κοινωνική ειρήνη» που μοιάζει περισσότερο με μπαρουταποθήκη. Ενώ η αποσύνθεση όλων των αστικών κομμάτων και το ωρίμασμα του προλεταριάτου προχωρούν σταθερά.
Μετά την εμφάνιση του μαρξισμού καθεμιά από τις τρεις αυτές μεγάλες εποχές της παγκόσμιας ιστορίας, του έφερε καινούργιες επιβεβαιώσεις και καινούργιους θριάμβους. Μα ακόμη μεγαλύτερο θρίαμβο θα φέρει στο μαρξισμό, σαν διδασκαλία του προλεταριάτου, η ιστορική εποχή που μας έρχεται.
Β. Ι. Λένιν
Πράβντα, αρ. φύλ. 50,1
Μάρτης 1913
Η πορεία των γεγονότων σ' όλο τον κόσμο επιβεβαίωσε άραγε κατοπινά αυτή τη διδασκαλία, όπως την είχε εκθέσει ο Μαρξ;
Για πρώτη φορά ο Μαρξ μίλησε γι' αυτήν το 1844. Το Κομμουνιστικό Μανιφέστο του Μαρξ και του Ένγκελς, που βγήκε το 1848, μας δίνει κιόλας μια πλήρη, συστηματική, την καλύτερη ως τα τώρα έκθεση αυτής της διδασκαλίας.
Παρακάτω το Κομμουνιστικό Μανιφέστο του Μαρξ και του Ένγκελς σε μορφή pdf , διαβάστε το.
http://kiatipis.org/Books_Hosted_gr/Marx-Engels/Manifesto-gr.pdf
Από τότε, η παγκόσμια ιστορία χωρίζεται ξεκάθαρα σε τρεις κύριες περιόδους:
1. Από την επανάσταση του 1848 ως την Κομμούνα του Παρισιού (1871).
2. Από την Κομμούνα του Παρισιού ως τη ρωσική επανάσταση (1905).
3. Από τη ρωσική επανάσταση και ύστερα.
Ας δούμε φευγαλέα ποια τύχη είχε η διδασκαλία του Μαρξ στην καθεμιά απ' αυτές τις περιόδους.
Στις αρχές της πρώτης περιόδου δεν κυριαρχεί καθόλου η διδασκαλία του Μαρξ. Δεν είναι παρά μια από τις εξαιρετικά πολυάριθμες ομάδες ή ρεύματα του σοσιαλισμού. Κυριαρχούν τέτοιες μορφές σοσιαλισμού, που συγγενεύουν βασικά με το δικό μας το ναροντνικισμό: Μη κατανόηση της υλιστικής βάσης της ιστορικής κίνησης, ανικανότητα να ξεχωρίσουν το ρόλο και τη σημασία της κάθε τάξης της καπιταλιστικής κοινωνίας, συγκάλυψη της αστικής ουσίας των δημοκρατικών
μετασχηματισμών με διάφορες δήθεν σοσιαλιστικές φράσεις για το «λαό», τη «δικαιοσύνη», το «δίκαιο» κλπ.
Η επανάσταση του 1848 δίνει θανάσιμο χτύπημα σε όλες αυτές τις θορυβώδεις, παρδαλές, φωνακλάδικες μορφές του προμαρξικού σοσιαλισμού. Η επανάσταση σ' όλες τις χώρες δείχνει τις διάφορες τάξεις της κοινωνίας στη δράση. Οι τουφεκισμοί των εργατών από τη δημοκρατική αστική τάξη τις μέρες του Ιούνη του 1848 στο Παρίσι δείχνουν οριστικά ότι μόνο το προλεταριάτο είναι από τη φύση του σοσιαλιστικό. Η φιλελεύθερη αστική τάξη φοβάται εκατό φορές περισσότερο την ανεξαρτησία αυτής της τάξης από οποιαδήποτε αντίδραση. Ο δειλός φιλελευθερισμός σέρνεται μπροστά στην αντίδραση. Η αγροτιά ικανοποιείται με την κατάργηση των υπολειμμάτων της φεουδαρχίας και περνά με το μέρος του καθεστώτος και μόνο πού και πού ταλαντεύεται ανάμεσα στην εργατική δημοκρατία και στον αστικό φιλελευθερισμό. Όλες οι θεωρίες για αταξικό σοσιαλισμό και για αταξική πολιτική αποδείχνονται κούφιες ανοησίες.
Η Κομμούνα του Παρισιού (1871) τερματίζει αυτή την εξέλιξη των αστικών μετασχηματισμών. Μόνο στον ηρωισμό του προλεταριάτου χρωστά τη στερέωση της η δημοκρατία, δηλαδή εκείνη η μορφή κρατικής συγκρότησης, όπου οι ταξικές σχέσεις προβάλλουν με την πιο απροκάλυπτη μορφή.
Σε όλες τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, μια πιο συγχυσμένη και λιγότερο αποτελειωμένη εξέλιξη οδηγεί επίσης στην ίδια διαμορφωμένη πια αστική κοινωνία. Στα τέλη της πρώτης περιόδου (1848-1871), που ήταν περίοδος με θύελλες και επαναστάσεις, ο προμαρξικός σοσιαλισμός πεθαίνει. Γεννιούνται ανεξάρτητα προλεταριακά κόμματα: η Ι Διεθνής (1864-1872) και η γερμανική σοσιαλδημοκρατία.
Η δεύτερη περίοδος (1872-1904) ξεχωρίζει από την πρώτη με τον «ειρηνικό» της χαρακτήρα, με την έλλειψη επαναστάσεων. Η Δύση έχει τελειώσει με τις αστικές επαναστάσεις. Η Ανατολή δεν έχει ακόμη ωριμάσει γι' αυτές.
Η Δύση μπαίνει στο πεδίο της «ειρηνικής» προετοιμασίας για την εποχή των μελλοντικών μετασχηματισμών. Παντού διαμορφώνονται προλεταριακά στη βάση τους σοσιαλιστικά κόμματα, που μαθαίνουν να χρησιμοποιούν τον αστικό κοινοβουλευτισμό, να δημιουργούν τον καθημερινό τους Τύπο, τα μορφωτικά τους ιδρύματα, τα συνδικάτα τους, τους συνεταιρισμούς τους. Η διδασκαλία του Μαρξ κερδίζει μια πλήρη νίκη και παίρνει πλάτος. Αργά, μα σταθερά προχωρεί
η κίνηση του ξεδιαλέγματος και της συγκέντρωσης των δυνάμεων του προλεταριάτου, της προετοιμασίας του για τις μελλοντικές μάχες.
Η διαλεκτική της ιστορίας είναι τέτοια, που η θεωρητική νίκη του μαρξισμού αναγκάζει τους εχθρούς του να μεταμφιεστούν σε μαρξιστές. Ο σαπισμένος εσωτερικός φιλελευθερισμός δοκιμάζει να ξαναζωντανέψει με τη μορφή του σοσιαλιστικού οπορτουνισμού. Την περίοδο της προετοιμασίας των δυνάμεων για τις μεγάλες μάχες την ερμηνεύουν με την έννοια της άρνησης αυτών των μαχών. Την καλυτέρευση της κατάστασης των μισθωτών δούλων για τον αγώνα ενάντια στη μισθωτή δουλεία, την εξηγούν με την έννοια ότι οι μισθωτοί δούλοι πουλάνε για μια πεντάρα τα δικαιώματα τους στην ελευθερία. Από δειλία κηρύσσουν την «κοινωνική ειρήνη» (δηλαδή την ειρήνη με τη δουλοκτησία), την άρνηση της ταξικής πάλης κλπ. Έχουν πάρα πολλούς οπαδούς ανάμεσα στους σοσιαλιστές κοινοβουλευτικούς άνδρες, στους διάφορους υπαλλήλους του εργατικού κινήματος και στους «συμπαθούντες» διανοούμενους.
Δεν είχαν ακόμη προλάβει οι οπορτουνιστές να παινευτούν για την «κοινωνική ειρήνη» και για το ότι δεν είναι αναπόφευκτες οι θύελλες στη «δημοκρατία» και άνοιξε στην Ασία μια καινούργια πηγή για τις πιο μεγάλες παγκόσμιες θύελλες. Τη ρωσική επανάσταση την ακολούθησαν η τουρκική, η περσική, η κινεζική. Ζούμε τώρα ακριβώς στην εποχή αυτών των καταιγίδων και της «αντίστροφης αντανάκλασης» τους στην Ευρώπη. Όποια κι αν είναι τα πεπρωμένα της
μεγάλης κινεζικής δημοκρατίας που εναντίον της ακονίζουν τώρα τα δόντια τους οι διάφορες «πολιτισμένες ύαινες», καμιά δύναμη στον κόσμο δεν πρόκειται να παλινορθώσει την παλιά δουλοπαροικία στην Ασία, να σαρώσει από το πρόσωπο της γης τον ηρωικό δημοκρατισμό των λαϊκών μαζών στις ασιατικές και μισοασιατικές χώρες.
Ορισμένοι άνθρωποι που δεν προσέχουν τις συνθήκες της προετοιμασίας και της ανάπτυξης της μαζικής πάλης, οδηγήθηκαν ως την απόγνωση και τον αναρχισμό από τις μακρόχρονες αναβολές μιας αποφασιστικής πάλης ενάντια στον καπιταλισμό στην Ευρώπη. Βλέπουμε τώρα πόσο κοντόφθαλμη και λιγόψυχη είναι η αναρχική απόγνωση.
Δεν πρέπει να μας πιάνει απόγνωση, μα να αντλούμε θάρρος από το γεγονός ότι η Ασία με τα 800 εκατομμύρια ανθρώπους της τραβήχτηκε στον αγώνα για τα ίδια ευρωπαϊκά ιδανικά.
Οι ασιατικές επαναστάσεις μας έδειξαν την ίδια έλλειψη χαρακτήρα και την προστυχιά του φιλελευθερισμού, την ίδια εξαιρετική σημασία της ανεξαρτησίας των δημοκρατικών μαζών, τον ίδιο ξεκάθαρο διαχωρισμό του προλεταριάτου από κάθε αστική τάξη. Όποιος ύστερα από την πείρα της Ευρώπης και της Ασίας μιλάει για αταξική πολιτική και για αταξικό σοσιαλισμό, αξίζει απλώς να τον βάλουν σ' ένα κλουβί και να τον δείχνουν δίπλα σε ένα καγκουρό της Αυστραλίας.
Ύστερα από την Ασία άρχισε να αναταράζεται -όχι όμως με ασιατικό τρόπο-και η Ευρώπη. Η «ειρηνική» περίοδος του 1872-1904 πέρασε αμετάκλητα στην αιωνιότητα. Η ακρίβεια και ο ζυγός των τραστ προκαλούν μια πρωτοφανέρωτη όξυνση της οικονομικής πάλης, που έβαλε σε κίνηση ακόμη και τους Άγγλους εργάτες, που έχουν διαφθαρεί περισσότερο από το φιλελευθερισμό. Μπροστά στα μάτια μας ωριμάζει η πολιτική κρίση ακόμη και μέσα στην πιο «σκληροτράχηλη» χώρα των αστών και των γιούνκερ, τη Γερμανία. Οι ξέφρενοι εξοπλισμοί και η πολιτική του
ιμπεριαλισμού δημιουργούν στη σύγχρονη Ευρώπη μια τέτοια «κοινωνική ειρήνη» που μοιάζει περισσότερο με μπαρουταποθήκη. Ενώ η αποσύνθεση όλων των αστικών κομμάτων και το ωρίμασμα του προλεταριάτου προχωρούν σταθερά.
Μετά την εμφάνιση του μαρξισμού καθεμιά από τις τρεις αυτές μεγάλες εποχές της παγκόσμιας ιστορίας, του έφερε καινούργιες επιβεβαιώσεις και καινούργιους θριάμβους. Μα ακόμη μεγαλύτερο θρίαμβο θα φέρει στο μαρξισμό, σαν διδασκαλία του προλεταριάτου, η ιστορική εποχή που μας έρχεται.
Β. Ι. Λένιν
Πράβντα, αρ. φύλ. 50,1
Μάρτης 1913
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου